Кочевники Великой Степи
Описание экземпляра Кочевники Великой Степи на трех языках:
- Ұлы даланың көшпенділері
Шығыста Ұлы Қытай Қорғанымен Корей шекарасында, батыста Қазақстандағы Алтай тауларында, солтүстікте Байқал сырты ормандарымен Оңтустiк Cібірмен, оңтүстікте Тибеттiң үстіртінде, ұзақ уақыт бойы көшпелі және жартылай көшпелі тайпалар мекендеген. Олар төрт лингвистикалық жүйелеріндегі - түркі, моңғол, тунгic-манзу және тибет-тангут тілдерінде сөйлеген. Көшпенділер бірінші болып жабайы жылқыларды үйрете бастаған. Арба дөңгелектерін ойлап тауып – Алтайдан Қара және Каспий теңіздеріне дейін, немесе бұдан әрі - Балатон көліне дейiн кезбе бастаған.
Көшпенділердін тұрмыс-салт дәстүрлері бірнеше ғасырлар бойы құрылган. Оларға көптеген факторлар әсер етке, егер Ұлы даланың ерекшелігін білмесе күтпеген нәтижелерге, тіпті өлім қауіпiна әкелуі мүмкін еді.
- Кочевники Великой Степи
На обширном пространстве от Великой Китайской стены и границ Кореи на востоке, до Алтайских гор и степей нынешнего Казахстана на западе, от окраин лесной полосы Забайкалья и Южной Сибири на севере, до Тибетского нагорья на юге, с давних пор обитали кочевые и полукочевые племена разного происхождения, говорившие на языках, которые принадлежали к четырём лингвистическим системам — тюркской, монгольской, тунгусо-маньчжурской и тибето-тангутской. Кочевники одни из первых стали приручать диких лошадей. Изобрели тележное колесо с помощью которого стали кочевать по огромному пространству от Алтая до Каспийского и Черного морей, а то и дальше – до озера Балатон.
Обычаи и традиции кочевых народов формировались на протяжении нескольких столетий. На них оказали влияние многочисленные факторы, незнание которых в Великой степи могли привести к неожиданным результатам, а то и к смертельной опасности.
- Nomads of the Great Steppe
Nomad and semi-nomad tribes of different origin, speaking in languages which belonged to four linguistic systems - Turkic, Mongolian, Tungus-Manchu, and Tibetan-Tangut have traditionally inhabited the vast expanses from the Great Wall of China and Korean borders in the east to the Altai Mountains and the steppes of present-day Kazakhstan in the west, from the outskirts of Transbaikal and South Siberia forest belt in the north to the Tibetan Plateau in the south. Nomads were among the first to start domesticating wild horses. They invented a cartwheel which they used to start roaming across the vast territory from the Altai to the Caspian and Black Seas, and even further – to the Lake Balaton.
Customs and traditions of nomadic people were formed over several centuries. They were influenced by many factors the ignorance of which in the Great Steppe could lead to unexpected results and even to mortal danger.
